Kedisinin yürüyüşünde sorunların kendini göstermeye başladığını düşünenler, kedilerde ataksi sorununun ortaya çıkıp çıkmadığı ile alakalı araştırmalar yapmaya başlıyorlar. Ağırlıklı olarak evcil kedilerde kendini gösteren ataksi, kimi durumlarda tedavisi için tıbbi müdahale gerektirebiliyor.
Kedilerde Ataksi Nedir?
Temel tabiri ile ataksi, kedinin başının yanı sıra kol ile bacaklarını ya da gövdesini ciddi anlamda etkileyen ve denge kaybını tanımlayan bir terim olarak bilinir. Sinir sisteminde yer alan duyusal fonksiyonların azalmasına sebep olan ataksi, bu fonksiyonların görevlerini tam olarak yerine getirmemesine sebebiyet verir.
Bunun sonucunda da farklı hastalıkların uzantısı gibi görüldüğü söylenebilir. Düşünülenlerin aksine kedilerde ortaya çıkan ataksi tek başına bir hastalık olarak görülmez. Daha çok semptom olarak kabul edilir ve farklı sağlık sorunlarından kaynaklı ortaya çıktığı düşünülür.
Ağırlıklı olarak hayvanın vücudundaki hareketlerden sorumlu olan kısımlarda kendini gösteren sorunlardan kaynaklı ortaya çıkar. Vestibüler ataksi, duyusal ataksi ve serebellar ataksi olarak kendi içinde 3’e ayrılan bu sağlık sorununda tedavi şekli de ataksinin türüne göre değişim gösterir.
Kedilerde Ataksi Belirtileri
Bir kedide ataksi olduğunun düşünülmesine sebep olabilecek belirtilerin şiddeti, ataksinin oluşum sebebine ve tipine göre farklılık gösterir.
Genel olarak ise aşağıdaki belirtiler görülebilir;
- Ayak parmaklarının alt kısmında kıvrılma tarzında ince motor becerilerinde sorunlar yaşaması
- Yürüyüşün titrek hale gelmesi
- Uyuşukluğun artması ile beraber sarhoş tarzı görüntü
- Zayıflama
- Başı öne doğru eğme ve eğilmeye başlama
- Sakarlık
- Yürümeden ziyade zıplıyor tarzında adımlar atma
- Titremelerin oluşması
- Mide bulantısı (Kronik tarzda ataksisi bulunan kedilerin zaman geçtikçe duruma uyum sağlaması sonrasında mide bulantısı yaşama oranları azalır)
- Anormal göz hareketleri
- Dışkılama ve idrarı yapmada zorluk
- Kusma
- Devamlı miyavlama
- Davranışlarda anormallik oluşması
- Hareket etmekten korkma ve isteksizlik yaşama
Kedilerin bu belirtileri göstermesi durumunda zaman kaybetmeden veteriner ile iletişime geçilmesi önerilir.
Kedilerde Ataksi Sebepleri
Sorunun hangi bölgede bulunduğuna bağlı olarak ataksinin sebebinde de değişkenlik söz konusu olabilir. Öyle ki kimi durumlarda yapılan kapsamlı testlerin sonucunda dahi tek bir sebep ile ortaya çıkmaz.
Beyincikteki yapısal değişiklikler, beyin tümörü, menenjit, beyin kanaması, E vitamini eksikliği gibi durumlar beyinciğe bağlı ataksi sebepleridir. Çeşitli enfeksiyonlar, metronidazol toksisitesi, enflamasyon beyin sapına bağlı olan ataksi sebepleri olarak bilinir. FIP ya da mantar enfeksiyonu, iç ya da orta kulak enfeksiyonu, kafatasında veya kulakta bulunan tümörler iç kulaktan kaynaklı ataksi sebepleridir.
Omuriliğe bağlı kedilerde ataksi sebepleri ise inme durumu, doku kaybı, omurga ya da omurilikte ya da omurgada gelişimsel veya yapısal anormallikler, disklerde enfeksiyon bulunması, omurilikte travma ya da iltihaplanma, omurgada kararsızlık sonucu omurilikte baskı oluşması, omurilik kanalının daralması olarak söylenebilir.
Kedilerde Ataksi Teşhisi
Kendi içerisinde çok farklı sebepleri barındırmasından dolayı, kedilerde ataksi teşhisi konulara uygun tedavinin belirlenebilmesi oldukça önemlidir. Teşhis sürecinin etkili şekilde ilerlemesi adına veteriner ilk olarak kedinin tıbbi geçmişi ve kullanmış olduğu ilaçlar hakkında bilgileri alır.
Daha sonrasında fiziki muayene yaparak kedide gözlenmekte olan semptomları inceler ve gerekli gördüğü durumlarda çeşitli testlerden yardım alır. Böylece ortaya çıkan sebepler ile hangi ataksi türünün kedide görüldüğünün teşhisini yapar.
Kedilerde Ataksi Tedavisi
Ataksinin ortaya çıkmasına sebep olan nedenlerin teşhisi ve sorunun tam olarak nerede olduğu ile alakalı bilgilerin elde edilmesi ile beraber en uygun tedaviye başlanır. Ataksi tedavisinde çoğu zaman kedinin bir süre hastanede yatması gerekir. Bu gereklilik, veterinerin yapacağı ayrıntılı muayene sonrasında ortaya çıkar. Duruma göre antibiyotik tedavisi, ilaç tedavisi ya da ameliyat gerekebilir.
Kedilerde Ataksi İyileşme Gösterir Mi?
Bir kedide kendini gösteren ataksinin iyileşmesi, kedinin sağlık durumuna ve ataksinin türüne bağlı olarak değişim gösterir. Serebral hipoplazi tarzı iyi huylu sorunlar kedinin yaşam kalitesini neredeyse hiç etkilemez. Vakaya bağlı olarak ataksinin ömür boyu sürecek olması ya da iyileşmesi hakkındaki net bilgiler veteriner ile iletişime geçilmesi sonrasında ortaya çıkar.
Kimi ataksi vakaları kendi kendine ortadan kaybolabilirken kimileri ise tedavi ile iyileşme gösterir. Ancak ömrü boyu destek tedavisi gerektiren ya da ölümcül sonuçları ortaya çıkartan ataksi vakaları da bulunur. Kedide kendini gösteren ataksi belirtiler ne kadar erken sürede teşhis edilirse, kedinin normal yaşamına devam etme oranı da o denli artar.
Ataksisi Bulunan Kedilere Ne Şekilde Davranılmalıdır?
Tedavi süreci esnasında kedi sahiplerinin üzerinde durmaları gereken önemli noktalar bulunuyor. Bunların başında gelen ise kedinin yaşam alanının düzenlenmesidir. Kedilerde ataksi durumunda bazı türlerde kedinin yaralanmaması adına bulunduğu alandaki risk faktörlerinin azaltılması gerekir.
Açık pencere ve çıkıntı gibi alanlara mutlaka dikkat edilmelidir. Kedinin iyileşme sürecinde veteriner tarafından verilmiş olan reçeteli ilaçlar düzenli şekilde kullandırılmalıdır. İlaçlar mutlaka her gün aynı saatte kediye verilmelidir. Eğer ki kedi ilacı almayı reddederse tedavinin hastanede yatış sonrası devam edileceği unutulmamalıdır.
Şiddetli düzeyde ataksisi bulunan kediler gün içerisinde fazla hareket etmezler. Sürekli olarak aynı pozisyonda yatan kedide yatak yarası ortaya çıkabilir. Bu durumun yaşanmaması adına belirli aralıklar ile kedi diğer tarafına yavaşça çevrilmelidir. Çevirme işlemi sırasında nazik olmaya ve bedeni incitmemeye de mutlaka dikkat edilmelidir.
